lekcja 20: czas
Porozmawiajmy o czasie! Mogłeś zauważyć, że tłumaczę zdania niespójnie: czasami są w czasie teraźniejszym, czasami mówią o przeszłości, a innym razem o przyszłości. To dlatego, że w toki ponie zdanie domyślnie nie zawiera informacji o czasie, więc może mówić o dowolnym czasie! Oczywiście możemy mówić bardziej szczegółowo, używając słów związanych z czasem.
Nauczmy się kilku z nich:
czas, moment, sytuacja
okrągły, powtarzający, coroczny; koło, piłka
księżyc, ciało niebieskie
słońce, światło dzienne; jasny
nowy, świeży; jeszcze raz
bok, sąsiedztwo; blisko
Już wiesz, jak mówić o miejscu w przestrzeni. Miejsce w czasie jest bardzo podobne:
w nadchodzącym czasie, w przyszłości
w zakończonym czasie, w przeszłości
w tym czasie
soweli lili mi o kama suli lon tenpo kama!
Niech mój mały kotek urośnie w przyszłości!
ma Loma li ma suli lon tenpo weka.
Rzym był wielkim imperium dawno temu.
Czas jest często “sceną” lub “kontekstem” dla reszty wypowiedzi. Często lubimy umieszczać ten kontekst na początku zdania, tak jak w tym zdaniu! Toki pona zawiera słowo, które w tym pomaga:
co do ..., mówiąc o ..., gdy ..., jeżeli ...
może ...
na początek ...
co do książki ...
czasami ...
w przeszłości ...
następnego dnia, ...; jutro ...
sin la mi wile toki e ni:
Jeszcze raz chcę powiedzieć, że...
mi pali e ni lon tenpo kama poka.
Popracuję nad tym wkrótce.
la może być też użyte między dwoma zdaniami, co łączy je w jedno. Pierwsze zdanie staje się warunkiem ‘jeżeli lub gdy …’, a drugie jest wynikiem: ‘wtedy …’.
Słońce zachodzi.
Śpię.
suno li pini la, mi lape.
Gdy słońce zachodzi, wtedy śpię.