Wasona
Course · Library · News · Discord · More

lekcja 17: pytania

Pytania

Zwykle są dwa rodzaje pytań:

  • pytania tak / nie. Na te pytania można odpowiedzieć ‘tak’ lub ‘nie’, twierdząco lub przecząco.
  • pytania otwarte. To jest jak wypełnianie luk: kto to zrobił? zrobił co? komu? gdzie? dlaczego?

Pytania tak / nie

Pytanie

Czy pamiętasz z poprzedniej lekcji, że nauczyliśmy się zaprzeczać zdanie, znajdując pierwszy czasownik w zdaniu? Tutaj robimy coś podobnego, aby zadać pytanie tak / nie. Podwajamy pierwsze słowo orzeczenia i dodajemy w środku 󱤂 ala:

󱤶󱤂󱤶
moku ala moku
czy ... je?
󱥑󱤧󱤶󱤂󱤶󱤉󱤥
pipi li moku ala moku e len?
Czy ćma je tkaninę?
󱥔󱤂󱥔
pona ala pona
czy ... jest dobry?
󱤕󱤻󱤧󱥔󱤂󱥔󱥩󱥞
kalama musi li pona ala pona tawa sina?
Czy muzyka jest dla ciebie dobra? (Czy lubisz muzykę?)
󱥷󱤂󱥷
wile ala wile
czy ... chce ...?
󱥞󱥷󱤂󱥷󱤢󱤬󱥥
sina wile ala wile lape lon supa?
Czy chcesz spać na łóżku?
󱤬󱤂󱤬
lon ala lon
czy ... jest w ...?
󱥆󱤧󱤬󱤂󱤬󱤰󱦐󱤶󱤉󱥴󱤍󱤗󱤂󱦑
ona li lon ala lon ma Mewika?
Czy oni są w USA?

To jest trochę dziwne dla kogoś, kto mówi po polsku! Ale można zobaczyć coś podobnego w języku mandaryńskim.

Odpowiedź

W języku polskim istnieje specjalne słowo ‘tak’. Zamiast tego toki pona robi to samo, co języki takie jak fiński, mandaryński, łacina, i wiele innych: odpowiadasz czasownikiem jako ‘tak’ i czasownikiem + 󱤂 ala jako ‘nie’.

󱥠󱤧󱤻󱤂󱤻
sitelen li musi ala musi?
Czy filmik jest śmieszny?
󱤻
musi.
śmieszny. (= Tak, jest.)
󱤻󱤂
musi ala.
nieśmieszny. (= Nie, nie jest.)

Wzorzec C ala C występuje bardzo często! Ale też jest inny:

󱥙
seme
co? jaki?
󱤇
anu
lub
󱤇󱥙
anu seme
... nieprawdaż? nie? albo co?

Możesz dodać 󱤇󱥙 anu seme na końcu stwierdzenia, aby stworzyć pytanie:

󱥠󱤧󱤻󱤇󱥙
sitelen li musi anu seme?
Filmik jest śmieszny, nie?

Możesz odpowiedzieć 󱤻 musi lub 󱤻󱤂 musi ala, tak jak przy zwykłym pytaniu tak / nie! Ale wrażenie jest trochę inne. Jeżeli używasz 󱤇󱥙 anu seme, jest bardziej prawdopodobne, że oczekujesz, że druga osoba się z tobą zgodzi.

Pytania otwarte

Już się nauczyliśmy, że 󱥙 seme znaczy ‘co?’, a to najważniejsza część pytań otwartych! 󱥙 seme jest jak luka w zdaniu, którą chcesz, żeby druga osoba ją wypełniła swoimi informacjami:

󱥴󱤧󱤬󱥙
waso li lon seme?
Gdzie jest ptak? (dosł. 'Ptak jest przy czym?')
󱥴󱤧󱤬󱥭
waso li lon tomo.
Ptak jest w domu.
󱥢󱤧󱥱󱤉󱤑󱥙
soweli li utala e jan seme?
Kogo zaatakowało zwierzę? (dosł. 'Zwierzę zaatakowało którą osobę?')
󱥢󱤧󱥱󱤉󱤑󱦐󱤉󱤶󱤂󱦑
soweli li utala e jan Ema.
Zwierzę zaatakowało Emmę.

Zauważ, że tylko 󱥙 seme jest zamienione na odpowiedź — cała reszta zdania zostaje w tym samym szyku! W języku polskim zdania pytające często umieszczają zaimek pytający w innym miejscu niż w odpowiedzi, ale w toki ponie to się nie dzieje.

Przetłumacz zdanie

Czy tytoń sprawia, że powietrze cuchnie?

See also