P: czy 'li' znaczy 'jest'?

Podczas nauki języka obcego, znajdowanie analogii między słowami, które znasz, a słowami, których się uczysz, jest czymś naturalnym. Polskojęzyczni uczniowie często patrzą na toki ponę i myślą, że ’󱤧 li’ i ‘jest’ to ta sama rzecz:

Niestety to błąd! To są różne słowa i istnieją do różnych celów. Porozmawiajmy o tym, dlaczego ‘jest’ i ‘li’ istnieją.

Dlaczego ‘li’ istnieje?

W języku polskim wszystkie znaczące słowa są podzielone na rzeczowniki (np. ‘osoba’), przymiotniki (np. ‘dobry’) i czasowniki (np. ‘jeść’). Są też inne części mowy, ale teraz możemy je zignorować.

W języku polskim zdanie musi mieć czasownik.

• Osoba je. (✅ jest czasownik!)
• Osoba dobra. (❌ nie ma czasownika! zabronione!)
• Osoba zwierzęciem. (❌ nie ma czasownika! zabronione!)

To, co się staje, jeżeli chcemy wypowiedzieć rzeczownik lub czasownik? Te wypowiedzenia otrzymują łącznik ‘jest’:

• Osoba je. (✅ tu już jest czasownik! nie potrzeba ‘jest’!)
• Osoba jest dobra. (✅ jest czasownik!)
• Osoba jest zwierzęciem. (✅ jest czasownik!)

Poza tym, ‘jest’ jest tylko jedną z wielu form czaoswnika ‘być’: być, jestem, jest, są, był, byliśmy, będę. Inne formy realizują ten sam cel, ale też zawierają inne informacje, takie jak czas przeszły.

Dlaczego ’󱤧 li’ istnieje?

󱤧 li mówi nam, że coś jest stwierdzeniem:

Przeciwieństwem 󱤧 li jest 󱥄 o — zamiast stwierdzenia, to rozkaz:

Czy te pytania to nie to samo?

Nie! “Czy to jest czasownik, czy rzeczownik/przymiotnik?” i “Czy to jest stwierdzenie, czy rozkaz?” to dwa pytania, które istnieją niezależnie od siebie! Spójrzmy bliżej na te cztery zdania:

Teraz wiesz, że zdanie może mieć ‘li’, ale nie ‘być’, i może mieć ‘być’, ale nie ‘li’. Więc nie ma między nimi związku!